Rudens 4.4

Daemones

1045

Serio edepol, quamquam vobis <volo> quae voltis, mulieres,

metuo, propter vos ne uxor mea med extrudat aedibus,

quae me paelices adduxe dicet ante oculos suos.

vos confugite in aram potius quam ego. Pvellae Miserae periimus.

5

Daem.

Ego vos salvas sistam, ne timete. sed quid vos foras

1050

prosequimini? quoniam ego adsum, faciet nemo iniuriam;

ite, inquam, domum ambo nunciam ex praesidio praesides.

Grip.

O ere, salve. Daem. Salve, Gripe. quid fit? Trach. Tuosne hic servos est?

Grip.

Haud pudet. Trach. Nil ago tecum. Grip. Ergo abi hinc sis. Trach. Quaeso responde, senex:

10

tuos hic servost? Da. Meus est. Tr. Em istuc optime, quando tuost.

1055

iterum te saluto. Daem. Et ego te. tune es qui haud multo prius

abiisti hinc erum accersitum? Tr. Ego is sum. Da. Quid nunc vis tibi?

Tr.

Nempe hic tuos est? Da. Meus est. Tr. Istuc optime, quando tuost.

Da.

Quid negotist? Tr. Vir scelestus illic est. Da. Quid fecit tibi

15

vir scelestus? Trach. Homini ego isti talos subfringi volo.

Daem.

1060

Quid est? qua de re litigatis nunc inter vos? Trach. Eloquar.

Gr.

Immo ego eloquar. Tr. Ego, opinor, rem facesso. Gr. Si quidem

sis pudicus, hinc facessas. Daem. Gripe, animum advorte ac tace.

Gr.

Vtin istic prius dicat? Da. Audi. loquere tu. Gr. Alienon prius

20

quam tuo dabis orationem? Trach. Vt nequitur comprimi.

1065

ita ut occepi dicere, illum quem dudum <e fano foras>

lenonem extrusisti, hic eius vidulum eccillum <tenet>.

Gr.

Non habeo. Tr. Negas quod oculis video? Gr. At ne videas velim.

habeo, non habeo: quid tu me curas quid rerum geram?

25

Trach.

Quo modo habeas, id refert, iurene anne iniuria.

Grip.

1070

Ni istum cepi, nulla causa est quin me condones cruci;

si in mari reti prehendi, qui tuom potiust quam meum?

Tr.

Verba dat. hoc modo res gesta est ut ego dico. Gr. Quid tu ais?

Trach.

Quod primarius vir dicat: comprime hunc sis, si tuost.

30

Grip.

Quid? tu idem mihi vis fieri quod erus consuevit tibi?

1075

si ille te comprimere solitust, hic noster nos non solet.

Daem.

Verbo illo modo ille vicit. quid nunc tu vis? dic mihi.

Trach.

Equidem ego neque partem posco mi istinc de istoc vidulo

neque meum esse hodie umquam dixi; sed isti inest cistellula

35

huius mulieris, quam dudum dixi fuisse liberam.

Daem.

1080

Nempe tu hanc dicis quam esse aiebas dudum popularem meam?

Trach.

Admodum; et ea quae olim parva gestavit crepundia

istic in ista cistula insunt, quae isti inest in vidulo.

hoc neque isti usust, et illi miserae suppetias feret,

40

si id dederit, qui suos parentis quaerat. Daem. Faciam ut det. tace.

Grip.

1085

Nil hercle ego sum isti daturus. Trach. Nil peto nisi cistulam

et crepundia. Grip. Quid si ea sunt aurea? Trach. Quid istuc tua?

aurum auro expendetur, argentum argento exaequabitur.

Grip.

Fac sis aurum ut videam, post ego faciam ut videas cistulam.

45

Daem.

Cave malo ac tace tu. tu perge ut occepisti dicere.

Trach.

1090

Vnum te obsecro, ut ted huius commiserescat mulieris,

si quidem hic lenonis eiust vidulus, quem suspicor;

hic, nisi de opinione, certum nil dico tibi.

Grip.

Viden? scelestus aucupatur. Trach. Sine me ut occepi loqui.

50

si scelesti illius est hic, cuius dico, vidulus,

1095

haec poterunt novisse: ostendere his iube. Grip. Ain? ostendere?

Daem.

Haud iniquom dicit, Gripe, ut ostendatur vidulus.

G.

Immo hercle insignite inique. D. Quidum? G. Quia, si ostendero,

continuo hunc novisse dicent scilicet. Trach. Scelerum caput,

55

ut tute es, item omnis censes esse, periuri caput?

Grip.

1100

Omnia istaec ego facile patior, dum hic hinc a me sentiat.

Trach.

At qui nunc abs te stat, verum hinc * ibi testimonium.

Daem.

Gripe, advorte animum. tu paucis expedi, quid postulas.

Trach.

Dixi equidem, sed si parum intellexti, dicam denuo.

60

hasce ambas, ut dudum dixi, ita esse oportet liberas:

1105

haec Athenis parva fuit virgo surpta. Grip. Dic mihi,

quid id ad vidulum [pertinet], servae sint istae an <fuerint> liberae?

Trach.

Omnia iterum vis memorari, scelus, ut defiat dies.

Daem.

Apstine maledictis et mihi quod rogavi dilue.

65

Trach.

Cistellam isti inesse oportet caudeam in isto vidulo,

1110

ubi sunt signa qui parentes noscere haec possit suos,

quibuscum periit parva Athenis, sicuti dixi prius.

Grip.

Iuppiter te dique perdant. quid ais, vir venefice?

quid, istae mutae sunt, quae pro se fabulari non queant?

70

Trach.

Eo tacent, quia tacitast <melior> mulier semper quam loquens.

Grip.

1115

Tum pol tu pro portione nec vir nec mulier mihi es.

T.

Quidum? G. Quia enim neque loquens es neque tacens umquam bonus.

quaeso, enumquam hodie licebit mihi loqui? Daem. Si praeterhac

<unum> verbum faxis hodie, ego tibi comminuam caput.

75

Trach.

Vt id occepi dicere, senex, eam te quaeso cistulam

1120

ut iubeas hunc reddere illis; ob eam si quid postulat

sibi mercedis, dabitur: aliud quidquid ibi est habeat sibi.

Grip.

Nunc demum istuc dicis, quoniam ius meum esse intellegis:

dudum dimidiam petebas partem. Trach. Immo etiam nunc peto.

80

Grip.

Vidi petere miluom, etiam cum nihil auferret tamen.

Daem.

1125

Non ego te comprimere possum sine malo? Grip. Si istic tacet,

ego tacebo; si iste loquitur, sine me pro parte loqui.

Daem.

Cedo modo mihi vidulum istum, Gripe. Grip. Concedam tibi,

ac, si istorum nil sit, ut mihi reddas. Daem. Reddetur. Grip. Tene.

85

Daem.

Audi nunciam, Palaestra atque Ampelisca, hoc quod loquor.

1130

estne hic vidulus ubi cistellam tuam inesse aiebas? Pal. Is est.

Grip.

Perii hercle ego miser, uti, prius quam plane aspexit, ilico

eum esse dixit. Pal. Faciam ego hanc rem <ex procliva pla>nam tibi.

cistellam isti inesse oportet caudeam in isto vidulo.

90

ibi ego dicam quidquid inerit nominatim: tu mihi

1135

nullum ostenderis; si falsa dicam, frustra dixero,

vos tamen istaec, quidquid istic inerit, vobis habebitis;

sed si erunt vera, tum opsecro te, ut mea mi reddantur. Daem. Placet.

ius merum oras meo quidem animo. Grip. At meo hercle <iniuriam>.

95

quid si ista aut superstitiosa aut hariolast atque omnia,

1140

quidquid insit, vera dicet? anne habebit hariola?

Daem.

Non feret, nisi vera dicet: nequiquam hariolabitur.

solve vidulum ergo, ut quid sit verum quam primum sciam.

Grip.

Hoc habet, solutust. Daem. Aperi. video cistellam. haecinest?

100

Pal.

Istaec est. o mei parentes, hic vos conclusos gero,

1145

huc opesque spesque vestrum cognoscendum condidi.

Grip.

Tum tibi hercle deos iratos esse oportet, quisquis es,

quae parentis tam in angustum tuos locum compegeris.

Daem.

Gripe, accede huc; tua res agitur. tu, puella, istinc procul

105

dicito quid insit et qua facie, memorato omnia.

1150

si hercle tantillum peccassis, quod posterius postules

te ad verum convorti, nugas, mulier, magnas egeris.

Grip.

Ius bonum oras. Trach. Edepol haud te orat, nam tu iniuriu's.

Daem.

Loquere nunciam, puella. Gripe, animum advorte ac tace.

110

Pal.

Sunt crepundia. Daem. Ecca video. Grip. Perii in primo proelio.

1155

mane, ne ostenderis. Daem. Qua facie sunt? responde ex ordine.

Pal.

Ensiculust aureolus primum litteratus. Daem. Dice dum,

in eo ensiculo litterarum quid est? Pal. Mei nomen patris.

post altrinsecust securicula ancipes, itidem aurea

115

litterata: ibi matris nomen in securiculast. Daem. Mane.

1160

dic, in ensiculo quid nomen est paternum? Pal. Daemones.

Daem.

Di immortales, ubi loci sunt spes meae? Grip. Immo edepol meae?

Trach.

Pergite, opsecro, continuo. Grip. Placide, aut i in malam crucem.

Daem.

Loquere matris nomen hic quid in securicula siet.

120

Pal.

Daedalis. Daem. Di me servatum cupiunt. Grip. At me perditum.

Daem.

1165

Filiam meam esse hanc oportet, Gripe. Grip. Sit per me quidem.

qui te di omnes perdant, qui me hodie oculis vidisti tuis,

meque adeo scelestum, qui non circumspexi centiens,

prius me ne quis inspectaret quam rete extraxi ex aqua.

125

Pal.

Post sicilicula argenteola et duae conexae maniculae et

1170

sucula. Grip. Quin tu i dierecta, cum sucula et cum porculis.

Pal.

Et bulla aurea est, pater quam dedit mi natali die.

Daem.

Ea est profecto. contineri quin complectar non queo.

filia mea, salve. ego is sum qui te produxi pater,

130

ego sum Daemones, et mater tua eccam hic intus Daedalis.

Pal.

1175

Salve, mi pater insperate. Daem. Salve. ut te amplector libens.

Trach.

Volup est cum istuc ex pietate vestra vobis contigit.

Daem.

Cape dum, hunc si potes fer intro vidulum, age, Trachalio.

Trach.

Ecce Gripi scelera. cum istaec res male evenit tibi,

135

Gripe, gratulor. Daem. Age eamus, mea gnata, ad matrem tuam,

1180

quae ex te poterit argumentis hanc rem magis exquirere,

quae te magis tractavit magisque signa pernovit tua.--

Trach.

Eamus intro omnes, quando operam promiscam damus.--

P.

Sequere me, Ampelisca.-- A. Cum te di amant, voluptati est mihi.--

140

Grip.

Sumne ego scelestus, qui illunc hodie excepi vidulum?

1185

aut cum excepi, qui non alicubi in solo abstrusi loco?

credebam edepol turbulentam praedam eventuram mihi,

quia illa mihi tam turbulenta tempestate evenerat.

credo edepol ego illic inesse argenti et auri largiter.

145

quid meliust, quam ut hinc intro abeam et me suspendam clanculum,

1190

saltem tantisper dum abscedat haec a me aegrimonia?--