Truculentus 2.6






Stratophanes


Ne expectetis, spectatores, meas pugnas dum praedicem:


manibus duella praedicare soleo, haud in sermonibus.


scio ego multos memoravisse milites mendacium:

485

et Homeronida et postilla mille memorari pote,

5

qui et convicti et condemnati falsis de pugnis sient.


non laudandust cui plus credit qui audit quam <ille> qui videt:


[non placet quem illi plus laudant qui audiunt, quam qui vident.]


pluris est oculatus testis unus quam auriti decem;

490

qui audiunt audita dicunt, qui vident plane sciunt.

10

non placet quem scurrae laudant, manipularis mussitant,


neque illi quorum lingua gladiorum aciem praestringit domi.


strenui nimio plus prosunt populo quam arguti et cati:


facile sibi facunditatem virtus argutam invenit,

495

sine virtute argutum civem mihi habeam pro praefica,

15

quae alios conlaudat, eapse sese vero non potest.


nunc ad amicam decimo mense post Athenas Atticas


viso, quam gravidam hic reliqui meo compressu, quid ea agat.


Phron.


Vide quis loquitur tam propinque. Astaphivm Miles, mea Phronesium,

500

tibi adest Stratophanes. nunc tibi opust, aegram ut te adsimules. Ph. Tace.

20

cui adhuc ego tam mala eram monetrix, me maleficio vinceres?


St.


Peperit mulier, ut ego opinor. A. Vin adeam ad hominem? Ph. Volo.


S.


Euge, Astaphium eccam it mi advorsum. A. Salve ecastor, Stratophanes.


[venire] salvom <te>-- Strat. Scio. sed peperitne, opsecro, Phronesium?


Ast.

505

Peperit puerum nimium lepidum. Strat. Ehem, ecquid mei similest? Ast. Rogas?

25

quin ubi natust machaeram et clupeum poscebat sibi?


Strat.


Meus est, scio iam de argumentis. Ast. Nimium tui similest. Strat. Papae,


iam magnust? iamne iit ad legionem? ecquae spolia rettulit?


Ast.


Heia, nudius quintus natus ille quidem est. Strat. Quid postea?

510

inter tot dies quidem hercle iam aliquid actum oportuit.

30

quid illi ex utero exitiost prius quam poterat ire in proelium?


Ast.


Consequere atque illam saluta et gratulare illi. Strat. Sequor.


Phron.


Vbi illa, obsecro, est quae me hic reliquit, eapse abiit? ubist?


A.


Adsum, adduco tibi exoptatum Stratophanem. Ph. Vbi is est, obsecro?


Strat.

515

Mars peregre adveniens salutat Nerienem uxorem suam.

35

quom tu recte provenisti quomque es aucta liberis,


gratulor, quom mihi tibique magnum peperisti decus.


Phron.


Salve, qui me interfecisti paene vita et lumine


quique mihi magni doloris per voluptatem tuam

520

condidisti in corpus, quo nunc etiam morbo misera sum.

40

Strat.


Heia, haud ab re, mea voluptas, tibi istic obvenit labos:


filium peperisti, qui aedis spoliis opplebit tuas.


Phron.


Multo ecastor magis oppletis tritici opust granariis,


ne, ille prius quam spolia capiat, hic nos extinxit fames.


Strat.

525

Habe bonum animum. Phron. Savium pete hinc sis. ah, nequeo caput

45

tollere, ita dolet itaque ego medulo, neque etiam queo


pedibus mea sponte ambulare. Strat. Si hercle me ex medio mari


savium petere tuom iubeas, petere hau pigeat [me], mel meum.


id ita esse experta es: nunc experiere, mea Phronesium,

530

me te amare. adduxi ancillas tibi eccas ex Suria duas,

50

is te dono. adduce hoc tu istas. sed istae reginae domi


suae fuerunt ambae, earum patriam ego excidi manu.


his te dono. Phron. Paenitetne te quot ancillas alam,


quin examen super adducas, quae mihi comedint cibum?


St.

535

Hoc quidem herclest ingratum donum. cedo tu mi istam purpuram.

55

mea voluptas, attuli eccam pallulam ex Phrygia tibi.


tene tibi. Phron. Hocine mi ob labores tantos tantillum dari?


Strat.


Perii hercle <ego> miser. iam <mi> auro contra constat filius:


etiam num mali pendit addit purpuram. ex Arabia tibi

540

attuli tus, Ponto amomum. tene tibi, voluptas mea.

60

Phron.


Accipe hoc, <Astaphium,> abduce hasce hinc e conspectu Suras.


S.


Ecquid amas me? Ph. Nihil ecastor, neque meres. S. Nilne huic sat est?


ne bonum verbum quidem unum dixit. viginti minis


venire illaec posse credo dona quae ei dono dedi.

545

vehementer nunc mi est irata, sentio atque intellego;

65

verum abibo. quid ais? nunc tu num nevis me, voluptas mea,


quo vocatus sum ire ad cenam? mox huc cubitum venero.


quid taces? planissume edepol perii. sed quid illuc novi est?


quis <hic> homost, qui ducit pompam tantam? certumst quo ferant

550

observare. huic credo fertur. verum iam scibo magis.